Fundacja na rzecz Nauki Polskiej (FNP) ogłosiła uruchomienie nowych programów wsparcia dla naukowców, które będą finansowane z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG). Celem projektów będzie rozwój badań naukowych o wysokim potencjale innowacyjnym i społecznym, a także wspieranie komercjalizacji wyników. FNP planuje wesprzeć ponad 250 projektów z różnych dziedzin nauki, które będą realizowane w organizacjach badawczych w całym kraju. Programy FNP mają także na celu stymulację współpracy międzynarodowej, zacieśnienie współpracy między nauką a przedsiębiorcami oraz przyciągnięcie do Polski i wsparcie najzdolniejszych naukowców w polskim środowisku badawczym.
Dofinansowanie będzie można otrzymać w ramach programów: FIRST TEAM, Proof of Concept, Międzynarodowe Agendy Badawcze, TEAM-NET. Fundacja planuje też uruchomienie programu PRIME, będącego unikalną w Polsce ofertą dla naukowców, którzy stworzą zespoły projektowe zdolne do wprowadzenia pomysłu na rynek w dowolnej formie, zwłaszcza poprzez założenie spin-offów. Powyższe programy mają być finansowane w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). O środki będą mogli starać się naukowcy i grupy naukowców reprezentujący wszystkie dziedziny wiedzy, prowadzący wysokiej klasy badania o dużym potencjale komercjalizacji. Finansowanie będzie przyznawane w drodze konkursu.
– Nowa unijna perspektywa to wielka szansa dla rozwoju nauki w naszym kraju. Cieszymy się, że Fundacja na rzecz Nauki Polskiej będzie nadal mogła wspierać wybitnych naukowców, realizujących badania na najwyższym światowym poziomie dzięki środkom, jakie są zaplanowane w programie FENG. Programy Fundacji w ramach FENG mają między innymi pomagać zespołom badawczym tworzyć spin-offy komercjalizujące wyniki badań i konsorcja naukowe, których celem jest komercjalizacja ściśle określonych dokonań naukowych. Nasze programy mają też pomóc budować centra doskonałości naukowej, rozwijać międzynarodowe zespoły naukowe wspierające karierę młodych naukowców oraz zacieśniać współpracę z ośrodkami badawczymi w Polsce i za granicą. Bardzo nam również zależy na tworzeniu w Polsce atrakcyjnych miejsc pracy zarówno dla polskich badaczy, jak i dla tych, którzy pracują obecnie za granicą niezależnie od narodowości – mówi prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, prof. Maciej Żylicz.
Dwa oferowane w ramach FENG programy Fundacji na rzecz Nauki Polskiej są zupełnymi nowościami (Proof of Concept i PRIME) i są szczególnie mocno ukierunkowane na budowę kompetencji zespołów w zakresie interakcji z rynkiem i komercjalizacji oraz na rozwój potencjału wdrożeniowego wyników badań, które powstały na wcześniejszym etapie.
Proof of Concept (PoC) to nowy program skierowany do naukowców pracujących w polskich organizacjach badawczych, którzy w ramach realizacji dotychczasowych badań uzyskali wyniki obiecujące pod względem komercyjnym. Program ma pozwolić na realizację dalszych prac badawczo-rozwojowych, weryfikację potencjału wdrożeniowego oraz wzrost poziomu gotowości technologicznej rozwiązania, co ma ułatwić komercjalizację rezultatów. Do programu mogą zgłaszać się zespoły badawcze, ale program może być realizowany we współpracy z przedsiębiorstwami. Łączny budżet programu PoC wynosi ponad 102 mln zł, co pozwoli na sfinansowanie ok. 160 rocznych projektów do roku 2029. Kwota przeznaczona na jeden projekt wyniesie do 700 tys. zł.
PRIME to z kolei to program dla naukowców w polskich organizacjach badawczych, którzy chcą wprowadzić wyniki swoich badań na rynek, z dodatkowo wspieraną ścieżką komercjalizacji w formie spin-offu. Program umożliwia stworzenie profesjonalnych zespołów projektowych i rozwój ich kompetencji w zakresie interakcji z rynkiem i komercjalizacji. Program wspiera opracowanie produktów odpowiadających na potrzeby rynkowe i przygotowanie strategii najbardziej efektywnej ścieżki wprowadzenia produktu do praktyki gospodarczej. Wsparcie finansowe i niefinansowe udzielane jest ponadto dla nowo powstałych spin-offów w ciągu pierwszych 12 miesięcy ich działalności. Projekty są selekcjonowane w drodze konkursu. Każda edycja programu podzielona jest na 3 fazy: rozwój zespołu (6 miesięcy), rozwój produktu (do 12 miesięcy) i rozwój spin-offu (ok. 12 miesięcy). Program ten jest na końcowym etapie przygotowań. Jego uruchomienie planowane jest w tym roku.
Pozostałe trzy spośród programów opracowywanych przez FNP to nowa odsłona działań, które w minionych latach pozwoliły już zbudować w naszym kraju światowej klasy zespoły badawcze i centra doskonałości.
Międzynarodowe Agendy Badawcze (MAB) to program dla wybitnych naukowców z Polski lub z zagranicy, którzy chcą stworzyć w Polsce centrum doskonałości będące rozpoznawalnym ośrodkiem w swojej dziedzinie na świecie. Program umożliwia uruchomienie w naszym kraju nowych (lub rozwój już istniejących) centrów naukowych o międzynarodowym znaczeniu we współpracy z ośrodkiem zagranicznym i rozwój współpracy z partnerami gospodarczymi. Budżet programu wynosi ponad 445 mln zł. Przewidywane jest sfinansowanie ok. 12 projektów badawczych do 2029 roku. Jeden projekt może otrzymać finansowanie w wysokości do 30 mln zł (oraz do ok. 37 mln zł dla wnioskodawców prowadzących projekty Teaming of Excellence).
FIRST TEAM to program skierowany do młodych naukowców z całego świata (do 12 lat po uzyskaniu stopnia naukowego), którzy chcą prowadzić w Polsce przełomowe badania. Dofinansowanie o łącznej wartości ponad 253 mln zł trafi w latach 2023-2029 do ok. 60 projektów. Każdy projekt trwa 4-5 lat i otrzyma ok. 3-4 mln zł dofinansowania. Ma to pozwolić ich twórcom budować zespoły naukowe realizujące przełomowe badania w Polsce, a także rozwijać współpracę z biznesem i ośrodkami badawczymi z całego świata.
Program TEAM-NET ma pomóc we wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań, produktów i technologii na rynek. Celem programu jest wyselekcjonowanie i wsparcie konsorcjów, które poprowadzą działalność naukową w tematyce zdrowia, środowiska i przemysłu 4.0. Jego budżet o łącznej wysokości 178 mln zł ma pozwolić sfinansować około 10 konsorcjów do 2029 roku, w ramach których badacze będą ściśle współpracowali z partnerami biznesowymi. Finansowanie będzie przyznawane na okres 4 lat i wyniesie ok. 15-17 mln zł na projekt.
Wszystkie informacje i harmonogram naborów do konkursów w poszczególnych programach znajduje się na stronie internetowej Fundacji.
Fundacja na rzecz Nauki Polskiej to niezależna instytucja wspierająca rozwój nauki w naszym kraju. Jest największym w Polsce pozabudżetowym źródłem finansowania nauki. W ciągu 32 lat istnienia wsparła prace ponad 10 tys. polskich naukowców. Przyznaje także dorocznie Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, uznawaną za najważniejsze wyróżnienie naukowe w Polsce.