9 września w Zielonej Górze odbyło się spotkanie konsultacyjne projektów II aktualizacji planów gospodarowania wodami (IIaPGW). Omówiono na nim najistotniejsze problemy i wyzwania dla obszaru dorzecza Odry – regionu wodnego Środkowej Odry. Przedstawiono działania naprawcze, mające na celu poprawę stanu wód i osiągnięcie właściwych celów środowiskowych.
Plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy to jedne z najważniejszych dokumentów planistycznych w gospodarce wodnej, których projekty są opracowywane co 6 lat przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Zawierają m.in. zestawy działań, które należy podjąć, aby osiągnąć lub utrzymać dobry stan wód i ekosystemów od nich zależnych, umożliwiając jednoczesne korzystanie z nich w sposób zrównoważony. Stanowią podstawę podejmowania decyzji kształtujących stan zasobów wodnych i określają zasady gospodarowania nimi. Projekty IIaPGW zostały przygotowane dla dziewięciu obszarów dorzeczy: Wisły, Odry, Dniestru, Dunaju, Banówki, Łaby, Niemna, Pregoły i Świeżej.
– Odbywające się konsultacje społeczne mają na celu przybliżenie zagadnień dotyczących gospodarki wodnej w rejonie Zielonej Góry oraz umożliwienie kontaktu z ekspertami biorącymi udział w tworzeniu projektów planów gospodarowania wodami. Każdy chętny, czy to podczas spotkań konsultacyjnych, czy też poprzez formularz na stronie internetowej, może zabrać głos, zgłosić uwagi, wyrazić swoje zdanie i wpłynąć tym samym na kierunek gospodarowania wodami w swojej społeczności. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu działa na obszarze jednego z największych systemów rzek w Europie, obejmującego także Region Wodny Środkowej Odry – zlokalizowany na obszarze województw lubuskiego i dolnośląskiego. Wody Polskie prowadzą tutaj między innymi aktywną współpracę międzynarodową ze stroną niemiecką na terenach transgranicznych – mówi Mariusz Przybylski, Dyrektor Wód Polskich Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu.
Stan wód dla obszaru dorzecza Odry, regionu wodnego Środkowej Odry
Jednolite części wód powierzchniowych oraz podziemnych to podstawowe jednostki planistyczne w gospodarowaniu wodami. Dla obszaru dorzecza Odry (regionu wodnego Środkowej Odry) analizom poddane zostały jednolite części wód powierzchniowych (jcwp) rzecznych, jeziornych i zbiornikowych oraz podziemnych.
Jednym z istotnych zjawisk występujących w omawianym regionie wodnym jest depozycja atmosferyczna, czyli zanieczyszczenia pochodzące z powietrza, dostające się do wód powierzchniowych poprzez opady deszczu i śniegu. Depozycja atmosferyczna stanowi zanieczyszczenie obszarowe spowodowane głównie działalnością przemysłową. Dodatkowo w regionie wodnym Środkowej Odry odnotowuje się zmiany morfologiczne związane z koniecznością zapewnienia drożności cieków.
W przypadku regionu wodnego Środkowej Odry zidentyfikowane problemy dotyczą zrzutów ścieków przemysłowych i komunalnych, które okresowo powodują przekroczenia wartości stężeń granicznych substancji szkodliwych. Niniejszy region wodny boryka się również z problemem zanieczyszczenia wód spowodowanym dużym udziałem gruntów ornych i intensywnym rolnictwem, a także ze zrzutami z chowu i hodowli, co stanowi dodatkowe źródło biogenów, których wartości graniczne zostały przekroczone w dużej części analizowanych wód powierzchniowych.
Na stan i jakość wód podziemnych mają wpływ wody słone z niżej położonych poziomów wodonośnych oraz pobór odwodnieniowy górnictwa odkrywkowego, a także liczne punktowe potencjalne ogniska zanieczyszczeń, oddziaływanie zakładów przemysłowych, infrastruktura techniczna przemysłu wydobywczego, obszary intensywnie użytkowane rolniczo.
Działania na rzecz poprawy stanu wód i osiągnięcia celów środowiskowych na obszarze dorzecza Odry – regionu wodnego Środkowej Odry
Wykonane badania i analizy w ramach IIaPGW pozwoliły opracować zestawy działań naprawczych, mających na celu złagodzenie skutków wpływu działalności człowieka na środowisko wodne. IIaPGW wskazuje na konieczność realizacji w regionie wodnym Środkowej Odry ok. 2,7 tys. działań naprawczych, na kwotę prawie 3,6 mld zł. Zestawy działań zaproponowano łącznie dla 418 jednolitych części wód, co stanowi 83% wszystkich jednolitych części wód regionu wodnego Środkowej Odry.
W przypadku jednolitych części wód powierzchniowych rzecznych w regionie wodnym Środkowej Odry działania naprawcze dotyczą przede wszystkim eliminacji presji skumulowanych, również na obszarach chronionych. Kolejne działania związane są z eliminacją presji fizykochemicznych i chemicznych, w tym pochodzących z gospodarki ściekowej. W przypadku wód podziemnych działania naprawcze związane są z ograniczeniem presji ilościowych oraz eliminacją presji chemicznych pochodzących ze źródeł komunalnych i rolnictwa. Zgodnie z harmonogramem wszystkie zaplanowane działania naprawcze powinny zostać zrealizowane do 2027 roku.
Nie bądź obojętny! Zabierz głos w sprawie wody
W półrocznych konsultacjach społecznych projektów IIaPGW, trwających od 14 kwietnia do 14 października 2021 roku, ogłoszonych przez Ministra Infrastruktury i realizowanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, może wziąć udział każda zainteresowana osoba, firma lub organizacja. Oznacza to, że każdy ma możliwość zabrania głosu, a tym samym może mieć wpływ na to, w jaki sposób będzie osiągany, a następnie utrzymywany dobry stan wód. Po zakończeniu półrocznych konsultacji społecznych oraz procedury legislacyjnej, plany gospodarowania wodami zostaną przyjęte w formie rozporządzeń ministra właściwego ds. gospodarki wodnej.
Informacje o tym, jak wziąć udział w konsultacjach społecznych projektów IIaPGW dla 9 obszarów dorzeczy w Polsce dostępne są na stronie www.apgw.gov.pl.
