Rolnicy w Polsce mają teraz możliwość skorzystania z nowych regulacji wprowadzonych w ramach Zielonego Ładu, dzięki którym mogą uzyskać dodatkowe płatności za wyłączenie części gruntów ornych z produkcji rolnej. Wnioski o przyznanie płatności w ramach ekoschematu „Grunty wyłączone z produkcji” można składać do 2 września 2024 r.
Zniesienie obowiązku ugorowania 4% gruntów ornych
Jedną z kluczowych zmian wprowadzonych od 2024 r. jest zniesienie obowiązku ugorowania 4% gruntów ornych. Zamiast tego wprowadzono nowy ekoschemat „Grunty wyłączone z produkcji”. Rolnicy, którzy zdecydują się na wyłączenie z produkcji części swoich gruntów ornych, mogą otrzymać dodatkową płatność, która szacowana jest na około 126,52 EUR/ha, czyli około 563 zł/ha. Płatność ta przysługuje do powierzchni ugorowanej, nie większej niż 4% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie.
Na wyłączonych z produkcji gruntach obowiązuje zakaz prowadzenia działalności rolniczej, w tym wypasu i koszenia, a także stosowania środków ochrony roślin.
Nowy wybór między dywersyfikacją a zmianowaniem upraw
Od 2024 r. rolnicy mogą zdecydować, czy w swoich gospodarstwach będą stosować dywersyfikację upraw, czy zmianowanie.
- Dywersyfikacja upraw: W gospodarstwach o powierzchni od 10 do 30 ha gruntów ornych wystarczy posiadanie dwóch upraw, przy czym największa z nich nie może stanowić więcej niż 75% powierzchni. W gospodarstwach powyżej 30 ha, konieczne są trzy uprawy, z ograniczeniem, że największa nie może zajmować więcej niż 75% powierzchni, a dwie główne uprawy łącznie nie mogą przekraczać 95%.
- Zmianowanie: W przypadku wyboru zmianowania, w gospodarstwach o powierzchni powyżej 10 ha, na co najmniej 40% gruntów ornych należy prowadzić inną uprawę w plonie głównym niż w roku poprzednim.
Ułatwienia w utrzymaniu okrywy glebowej
Wprowadzono również zmiany dotyczące obowiązku utrzymania okrywy glebowej. Od 2024 r. termin utrzymania okrywy glebowej (czyli roślinnej, ścierniskowej, resztek pożniwnych lub mulczu) obowiązuje od dnia zbioru plonu głównego do 15 października danego roku. Przewidziano jednak możliwość przerwy na wykonanie zabiegów agrotechnicznych, nie dłuższej niż 4 tygodnie, w związku z wysiewem roślin ozimych lub międzyplonów.
Wyjątki dla małych gospodarstw
Nowe przepisy przewidują również ułatwienia dla najmniejszych gospodarstw. Gospodarstwa o powierzchni do 10 ha użytków rolnych (UR) nie będą podlegały sankcjom związanym z realizacją norm środowiskowych, tzw. warunkowości.
Dzięki tym zmianom rolnicy zyskali większą elastyczność w zarządzaniu swoimi gruntami, co może przyczynić się do poprawy rentowności gospodarstw oraz lepszego dostosowania do wymogów Zielonego Ładu. Wnioski o przyznanie płatności można składać do 2 września 2024 r.
